.jpg)
Ένα από τα πιο σημαντικά άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής είναι το «Freak Out!» του Φρανκ Ζάπα που κυκλοφόρησε στις 27 Ιουνίου του 1966 και θα ήταν ο πρώτος διπλός δίσκος της ροκ μουσικής, αν δεν είχε κυκλοφορήσει το «Blonde On Blonde» του Μπομπ Ντίλαν μία εβδομάδα νωρίτερα.
Frank Zappa - Freak Out! — Η ιστορία πίσω από τη δημιουργία του δίσκου
Βέβαια, το «Blonde On Blonde» αποτελούσε ένα είδος κανονικότητας, καθώς έκλεινε την τριλογία που περιλάμβανε τα «Bringing It All Back Home» και «Highway 61 Revisited», που είχαν κυκλοφορήσει το 1965. Αντιθέτως, κανείς δεν ήξερε τι να περιμένει από το «Freak Out!» του Φρανκ Ζάπα, άσε που η μπάντα υπέγραψε στην MGM σχεδόν κατά λάθος. Βλέπεις, οι παραγωγοί δίσκων ήταν ιδιαίτερα απασχολημένοι εκείνη την εποχή. Έτσι, ο Τομ Γουίλσον, παραγωγός της MGM, είχε πάει να παρακολουθήσει κάποιο από τα μεγάλα συγκροτήματα της εποχής στο σημαντικότερο club του Λος Άντζελες, το Trip, και πέρασε για λίγο και από το Whisky-a-Go-Go, όπου έπαιζαν οι Mothers. Για όσο έμεινε στον χώρο, η μπάντα του Φρανκ Ζάπα έπαιζε το «Big Boogie Number», ένα διόλου αντιπροσωπευτικό κομμάτι του ήχου της. Εκείνος τους πέρασε για λευκό συγκρότημα των blues και τους υπέγραψε επιτόπου. Καλή φάση!
Στο βιβλίο «The Real Frank Zappa Book», που γράφει ο ίδιος ο Φρανκ Ζάπα, μαζί με τον Πίτερ Ότσιογκρόσο (Poseidon Press, 1989), ο Zappa σημειώνει ότι εκείνη την εποχή «οι δίσκοι αποτελούνταν από την πρώτη και τη δεύτερη πλευρά των singles που ένα συγκρότημα είχε κυκλοφορήσει, καθώς και από 7-8 fillers, τα οποία συνήθως παίζονταν από session μουσικούς, οι οποίοι ήταν εξειδικευμένοι σ’ αυτό. Εμείς παίξαμε μόνοι μας όλα τα τραγούδια του “Freak Out!”».
Στην περίπτωση των Mothers, δεν υπήρχαν ούτε singles ούτε fillers. «Κάθε τραγούδι είχε τη δική του ιδιαίτερη θέση και επιτελούσε μια συγκεκριμένη λειτουργία σ’ ένα συνολικό σατιρικό concept». Ο Φρανκ Ζάπα παρατηρούσε από το τζάμι τον παραγωγό του, τον Τομ Γουίλσον, να μιλάει στο τηλέφωνο με το μεγάλο αφεντικό στη Νέα Υόρκη και να λέει κάτι σαν: «εντάξει δεν είναι ακριβώς λευκό blues, όμως είναι κάτι παραπλήσιο», πράγμα που δεν είχε καμία σχέση με το σκηνικό που έστηναν οι Mothers. Παρά τις αρχικές προθέσεις της δισκογραφικής εταιρείας, ο δίσκος άρεσε τόσο στον Γουίλσον όσο και στο label συνολικά. Ενδεχομένως κατανοούσαν ότι κάτι σημαντικό συνέβαινε μέσα στο στούντιο εκείνες τις μέρες. Μάλιστα, όταν ο Ζάπα ζήτησε περί τα 500 επιπλέον δολάρια για να νοικιάσει κάποια έξτρα κρουστά και να φέρει στο στούντιο όποιο φρικιό κυκλοφορούσε στη Sunset Boulevard, η εταιρεία το αποδέχτηκε χωρίς καμία απολύτως γκρίνια. Έτσι ηχογραφήθηκε η τέταρτη πλευρά του album, εκείνη που φέρνει τη συνολική δουλειά λίγο πιο κοντά –απ’ ό,τι οι άλλες τρεις– στον ντανταϊσμό. Μάλιστα το γενικό πρόσταγμα εκείνη τη βραδιά το είχε ο Γούιλσον. «Είχε πάρει LSD εκείνο το βράδυ και προσπαθούσα να σκεφτώ τι στο καλό είχε στο μυαλό του, ακούγοντας όλη την παράνοια που έσκαγε από τα ηχεία και τι διάβολο έλεγε στον ηχολήπτη να κάνει, τον Αμί Χαντάνι, ο οποίος μάλιστα ΔΕΝ είχε πάρει LSD».
Όμως η MGM δεν θα κυκλοφορούσε δίσκο από ένα συγκρότημα που θα λεγόταν Mothers. Η αντίληψη που υπήρχε ήταν ότι το «Mothers» ήταν ένας ευφημισμός για το «Motherfuckers» κι έτσι «είχαν πείσει τον εαυτό τους», γράφει ο Ζάπα, «ότι κανένας ραδιοφωνικός παραγωγός δεν θα έπαιζε τον δίσκο στο ραδιόφωνο». «Λες και το όνομα θα ήταν το μεγάλο πρόβλημα», συμπληρώνει. «Έτσι, αναγκαστικά, γίναμε οι Mothers οf Invention».
Το «Freak Out!» κυκλοφορεί στις 27 Ιουνίου του 1966. «Με το που το άκουσε ο κόσμος, πίστεψε ότι ήμουν μέχρι τον λαιμό χωμένος στα ναρκωτικά. Με τίποτα! Στην πραγματικότητα είχα πολλές διαφωνίες με τα μέλη της μπάντας, που υποστήριζαν τα “ψυχαγωγικά προϊόντα διαφοροποίησης της συνείδησης”. Μερικοί σκέφτονταν ότι επειδή έκαναν τη βρόμικη δουλειά, θα μπορούσαν να απαλλαγούν κι από εκείνο τον μαλάκα τον Ζάπα. Ναι, παιδιά, μερικά μέλη του γκρουπ ήθελαν να φύγω και να τους αφήσω ήσυχους επειδή –μη γελάτε– δεν έπαιρνα ναρκωτικά. Μάλιστα μου το πρότεινε ο Ρέι Κόλινς: Να πήγαινα, λέει, στο Big Sur και να πάρω LSD μαζί με κάποιον που πίστευε στον Θεό. Το άφησα αναπάντητο και συνέχισα να ασκώ τα καθήκοντά μου ως ο resident μαλάκας του συγκροτήματος».
Το βιβλίο των απομνημονευμάτων του Φρανκ Ζάπα είναι απολαυστικό! Και κυρίως είναι ανατρεπτικό. Όσο κι αυτό το ανεπανάληπτο ντεμπούτο που παίρνει σαφή επαναστατική θέση σε μια εποχή κοινωνικής αναταραχής. Το «Freak Out!» είναι ένα από τα πολύ σημαντικά έργα μοντέρνας τέχνης του 20ού αιώνα, ένα μανιφέστο ακραίας ελευθερίας.