 |
| Ο ιδρυτής του «Folio Prize» Aντριου Κιντ (αριστερά), η πρόεδρος της κριτικής επιτροπής και ποιήτρια Λαβίνια Γκρίνλοου και ο γενικός διευθυντής του εκδοτικού οίκου «The Folio Society» Τόμπι Χάρτγουελ φωτογραφίζονται με τα βιβλία της βραχείας λίστας |
Στην παντοδυναμία του «Man Booker» έρχεται να αντιπαρατεθεί το «Folio Prize» που απονέμεται για πρώτη φορά τη Δευτέρα 10 Μαρτίου στο Λονδίνο
Το λογοτεχνικό βραβείο «Man Booker» φαίνεται ότι αποκτά, μέσα στο 2014, το αντίπαλον δέος του, το πολυσυζητημένο πλέον «Folio Prize» που απονέμεται για πρώτη φορά τη Δευτέρα 10 Μαρτίου στο Λονδίνο. Ολα ξεκίνησαν το 2011, όταν η τότε κριτική επιτροπή (του πρώτου) προέταξε την «ευανάγνωση» (readability) ως την πλέον βαρύνουσα παράμετρο για την ανάδειξη του καλύτερου μυθιστορήματος που κυκλοφόρησε εκείνη τη χρονιά, γραμμένου στην αγγλική γλώσσα.
Οι συντονισμένες αντιδράσεις διανοουμένων, συγγραφέων και παραγόντων του εκδοτικού κόσμου απέναντι σε ό,τι θεωρήθηκε ποιοτική έκπτωση του θεσμού δεν ήταν μόνο ηχηρές αλλά αποδείχθηκαν και γόνιμες. Αυτό που αρχικώς ανακοινώθηκε ως «Βραβείο Λογοτεχνίας» και απέκτησε σταδιακά τον χαρακτήρα μιας άτυπης εκστρατείας κατά της αγοραίας εκείνης αντίληψης, μετονομάστηκε σε «Folio Prize» όταν έγινε γνωστό, πέρυσι τέτοια εποχή, ότι ο καλαίσθητος λονδρέζικος εκδοτικός οίκος «The Folio Society» είναι ο ανάδοχος του νεόκοπου βραβείου και όχι, όπως φημολογούνταν, εταιρείες όπως η Tesco και η Amazon. Σκοπός του «Folio Prize», το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 40.000 στερλινών, είναι «να τιμήσει τα καλύτερα μυθοπλαστικά έργα της εποχής μας, ανεξαρτήτως φόρμας ή είδους, και να προκαλέσει το ενδιαφέρον όσο το δυνατόν περισσότερων αναγνωστών γι' αυτά». Εχει, επιπλέον, δύο βασικά γνωρίσματα: «Πρώτον, είναι μια διάκριση παγκόσμιας εμβέλειας για οποιοδήποτε αγγλόφωνο έργο μυθοπλασίας εκδίδεται στο Ηνωμένο Βασίλειο μια δεδομένη χρονιά, ανεξαρτήτως της εθνικότητας του συγγραφέα.
Δεύτερον, η διαδικασία μέσω της οποίας τα βιβλία επιλέγονται, κρίνονται και τελικώς αναδεικνύονται, καθορίζεται από μια Ακαδημία συγγραφέων και κριτικών που λειτουργούν αυτόνομα από τους ιδρυτές, τους χορηγούς και τους διαχειριστές του βραβείου». Εκατό και πλέον συγγραφείς απαρτίζουν την εν λόγω Ακαδημία, μεταξύ των οποίων και ηχηρά ονόματα της παγκόσμιας λογοτεχνικής σκηνής όπως οι Τζ. Μ. Κουτσί,Μάργκαρετ Ατγουντ, Πίτερ Κάρεϊ, Τζον Μπάνβιλ, Α. Σ. Μπάιατ, Σεμπάστιαν Φοκς. Οι συγγραφείς, ως αναγνώστες και ως κριτές των συναδέλφων τους, επιχειρούν να αποκαταστήσουν τα κριτήρια ποιότητας και πρωτοτυπίας στον χώρο τους. Είναι γεγονός ότι η εμφάνιση αυτού του νέου βραβείου - από την εξαγγελία του ακόμη - άλλαξε τις ισορροπίες σε αρκετές εκφάνσεις της εκδοτικής βιομηχανίας. Είναι ενδεικτικό (και πάντως όχι τυχαίο) το γεγονός ότι από την εφετινή χρονιά και οι κριτές του «Man Booker» θα συνεκτιμήσουν και την αμερικανική παραγωγή επί της ουσίας - ως το 2013 δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό είχαν μονάχα οι πολίτες της Κοινοπολιτείας των Εθνών, της Ιρλανδίας και της Ζιμπάμπουε, δηλαδή Βρετανοί και κάτοικοι πρώην βρετανικών αποικιών. Η πρώτη βραχεία λίστα του «Folio Prize» - προέκυψε από ογδόντα συνολικώς τίτλους - ανακοινώθηκε πριν από λίγες ημέρες. Την αποτελούν πέντε Αμερικανοί (Τζορτζ Σόντερς, Ρέιτσελ Κούσνερ, Αμιτι Γκέιτζ, Κεντ Χάρουφ, Σέρχιο Ντε λα Πάβα), μία Ιρλανδή (Ιμερ Μακ Μπράιντ), μία Καναδή (Ανν Κάρσον) και μία Βρετανίδα (Τζέιν Γκάρνταμ).
Γρηγόρης Μπέκος
http://www.tovima.gr/, 9/3/2014