Καθηγητής ιατρικής της σκανδιναβικής χώρας θεωρεί ότι οι συνήθειες των συμπατριωτών του, όπως η ποδηλασία και η ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, συνιστούν τακτικές καταπολέμησης της γήρανσης
Στην ηλικία των 10 ετών, ο 46χρονος σήμερα καθηγητής Μόρτεν Σέιμπιε-Κνούντσεν είδε τον παππού του να υποκύπτει στη νόσο του Πάρκινσον και τη γιαγιά του στη νόσο Αλτσχάιμερ. Σύντομα έθεσε ως στόχο της ζωής του να κατανοήσει τα μυστικά της γήρανσης. Αρχικά σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, στη συνέχεια εργάστηκε ως παθολόγος και τα τελευταία χρόνια ασχολείται με την έρευνα της μακροζωίας.
Κατά την οκταετή θητεία του στο Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης των ΗΠΑ, και τα τελευταία 12 χρόνια στο εργαστήριό του στην Κοπεγχάγη, ο καθηγητής διεξάγει έρευνες στα κύτταρα και στα οργανίδια που συντηρούν την ανθρώπινη ζωή, δοκιμάζοντας πειράματα αντιγήρανσης στον ίδιο του τον εαυτό, ώστε να επιβραδύνει το βιολογικό του ρολόι.
Η χώρα καταγωγής και διαμονής του παίζει πρωταρχικό ρόλο στην εκστρατεία του κατά της γήρανσης, καθώς στη Δανία συνήθειες όπως η καθημερινή ποδηλασία και η ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής ενισχύουν την υγεία, τη διατροφή και την ευεξία των πολιτών. Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής Telegraph, ο καθηγητής Μόρτεν αναμένεται να ζήσει περισσότερο από τους βρετανούς συνομηλίκους του, έχοντας καλύτερη υγεία.
Τα ποσοστά επιβίωσης από την παχυσαρκία και τον καρκίνο στη Δανία είναι καλύτερα από εκείνα της Βρετανίας και πολλών ευρωπαϊκών χωρών, χάρη στη δέσμευση και στις επενδύσεις της δανικής κυβέρνησης στη δημόσια υγεία. Ειδικά στο Ηνωμένο Βασίλειο η κατανάλωση ζαχαρούχων και υπερεπεξεργασμένων τροφίμων (UPFs) αντιπροσωπεύει το 57% της ημερήσιας πρόσληψης ενέργειας των ενηλίκων και το 66% των εφήβων – ποσοστά πολύ υψηλότερα από εκείνα του 25% της Δανίας.
Ο καθηγητής Μόρτεν τονίζει στην Telegraph ότι η σκανδιναβική διατροφή –που εστιάζει στα δημητριακά ολικής άλεσης και στις φυτικές ίνες, στα υγιεινά λίπη των λιπαρών ψαριών και στην εποχιακή διατροφή– προσφέρει πολύτιμα μαθήματα για τον υπόλοιπο κόσμο. Από την άλλη, όμως, η κατανάλωση επεξεργασμένων ζαχαρούχων τροφών έχει και τη θετική της πλευρά, καθώς η υπερκατανάλωση καφέ και μαύρης σοκολάτας είναι σε μεγάλο βαθμό ωφέλιμες συνήθειες.
Ο καφές συνδέεται με τη μείωση των περισσότερων ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία, συμπεριλαμβανομένης της άνοιας, ενώ τα οφέλη του αυξάνονται αναλογικά με την κατανάλωσή του. Ο καθηγητής Μόρτεν πίνει 4-5 φλιτζάνια την ημέρα και διαπιστώνει ότι η προσθήκη λίγου γάλατος μπορεί να αυξήσει την απορρόφηση των ευεργετικών για τη γήρανση ενώσεων (πολυφαινόλες και φλαβονοειδή) – ίσως επειδή διαλύονται καλύτερα στο λίπος.
Οι ξηροί καρποί και η σοκολάτα περιέχουν πολλά από τα ίδια μόρια που προάγουν την υγεία. Ωστόσο, όπως ξεκαθαρίζει στην Telegraph ο καθηγητής, η πραγματικά ωφέλιμη σοκολάτα είναι η μαύρη, καθώς τόσο η γάλακτος όσο και η λευκή έχουν πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη.
Η ποδηλασία είναι πανταχού παρούσα στη Δανία. Τα αυτοκίνητα είναι απίστευτα ακριβά και η οδική υποδομή της χώρας για ποδηλάτες είναι ασφαλής και εκτεταμένη. Κατά μέσο όρο οι Δανοί καλύπτουν καθημερινά 1,4 χιλιόμετρα με ποδήλατο, με το 70% να είναι ιδιοκτήτες ποδηλάτων – ποσοστό που αγγίζει το 90% στην πρωτεύουσα Κοπεγχάγη. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό χρήσης μη μηχανοκίνητων δικύκλων σε όλη την Ευρώπη.
Ο δανός καθηγητής ιατρικής και μακροζωίας Μόρτεν Σέιμπιε-Κνούντσεν
κάνει πειράματα αντιγήρανσης χρησιμοποιώντας ως πειραματόζωο τον εαυτό του
(Capture/YouTube/NUS Medicine)
Σύμφωνα με τον καθηγητή η ποδηλασία είναι συστατικό του ενεργού τρόπου ζωής που παίζει ζωτικό ρόλο στη μακροζωία. Με την ηλικία χάνεται και η μυϊκή και η οστική μάζα, οπότε το ανέβασμα των παλμών της καρδιάς με ένα μείγμα ενδυνάμωσης και αερόβιας άσκησης κάθε εβδομάδα συνιστά κλειδί για την αποφυγή της γήρανσης, όπως αναφέρει στην Telegraph.
Μια άλλη σημαντική παράμετρος είναι η διαχείριση του άγχους και της καλής ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Τα πανίσχυρα συνδικάτα της Δανίας εξασφαλίζουν στους εργαζόμενους 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα και πέντε έως έξι εβδομάδες άδειας ετησίως. Μόλις το 1,1% των Δανών εργάζονται πάνω από 50 ώρες την εβδομάδα, σε σύγκριση με το 12% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Το χρόνιο στρες κάνει κακό στην υγεία, με έρευνες να δείχνουν τη συμβολή του στην επιτάχυνση της γήρανσης, των φλεγμονών, της καρδιαγγειακής δυσλειτουργίας, καθώς και στην εμφάνιση αυτοάνοσων ασθενειών και μορφών καρκίνου. Ο καθηγητής ισχυρίζεται ότι μια έντονη κοινωνική ζωή προσθέτει κατά μέσο όρο μέχρι και τέσσερα χρόνια στο προσδόκιμο της ανθρώπινης ζωής.
Αλλά πέρα από τη σωστή διατροφή, την άσκηση και τη διαχείριση του στρες, που συνιστούν βασικούς πυλώνες της υγείας, ο καθηγητής Μόρτεν εφαρμόζει και μια σειρά «εναλλακτικών» μεθόδων μακροζωίας. Λαμβάνει καθημερινά ένα συμπλήρωμα NR (νικοτιναμιδίου ριβοζιδίου) για να αντισταθμίζει τη μείωση των επιπέδων του NAD (κοτιναμιδίου-αδενίνης δινουκλεοτιδίου, βασικού μορίου για την επιδιόρθωση του DNA), που επιφέρει η αύξηση της ηλικίας.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτά τα συμπληρώματα μπορεί να είναι αποτελεσματικά στη θεραπεία φλεγμονωδών παθήσεων όπως η νόσος του Πάρκινσον. Παράλληλα, πρόσφατες κλινικές δοκιμές στο εργαστήριό του δείχνουν ότι το NR αντιμετωπίζει τις φλεγμονές καπνιστών που πάσχουν από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), μειώνοντας τη γήρανση των πνευμόνων τους και αυξάνοντας το προσδόκιμο της ζωής τους, όπως αποκαλύπτει στην Telegraph.
Ο καθηγητής Μόρτεν ξεκαθαρίζει ότι η επίδραση του NR είναι ανεπαίσθητη («δεν είναι θαυματουργά φάρμακα», λέει χαρακτηριστικά στην Telegraph), αλλά του προσφέρουν καλύτερο ύπνο και εντονότερα όνειρα – επίσης σημαντικές παραμέτρους της μακροζωίας. Η βιολογική ηλικία του υπολογίζεται στα 36 έτη, μία δεκαετία κάτω από την πραγματική, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι μέθοδοι αντιγήρανσης που χρησιμοποιεί είναι αποτελεσματικές.
Λαμβάνει επίσης μετφορμίνη, ένα φάρμακο για τον διαβήτη, ώστε να ελέγχει το σάκχαρο στο αίμα του. Μέσω αυτού πυροδοτεί μια αλυσίδα ενεργειών στο σώμα του – με πιο σημαντική μια διαδικασία που ονομάζεται αυτοφαγία. Είναι μια μορφή ανακύκλωσης, η οποία αποδομεί τα παλαιά τμήματα των κυττάρων ώστε να διατηρήσουν την υγεία και τη λειτουργία τους – αλλά επηρεάζεται αρνητικά από την υψηλή πίεση.
Το 2013 ο καθηγητής Μόρτεν βοήθησε στη διεξαγωγή μιας ιατρικής μελέτης στις ΗΠΑ, η οποία διαπίστωσε ότι η χορήγηση μετφορμίνης σε ποντίκια βελτίωσε τη διάρκεια ζωής τους και την υγεία τους. Το σάκχαρο στο αίμα συνιστά πολύ ισχυρό κίνδυνο για την ανάπτυξη των νόσων Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον, όπως επισημαίνει στην Telegraph.
https://www.protagon.gr/themata/gia-to-mystiko-tis-makrozwias-rwtiste-tous-danous-44343254161
