Ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ (Arthur Conan Doyle) ήταν σκωτσέζος γιατρός και μυθιστοριογράφος, δημιουργός του Σέρλοκ Χολμς, του πιο διάσημου ντετέκτιβ της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Αφιέρωσε στον ήρωά του 4 μυθιστορήματα και 50 αφηγήματα, αν και δεν θεωρούσε ότι κάνει υψηλή λογοτεχνία.
Ο Άρθουρ Ιγκνάτιους Κόναν Ντόιλ γεννήθηκε στις 22 Μαΐου 1859 στο Εδιμβούργο. Ήταν το δεύτερο από τα δέκα παιδιά του ζωγράφου και τοπογράφου Τσαρλς Ντόιλ και της Μαίρης Φόλεϊ. Φοίτησε σε σχολείο Ιησουϊτών και το 1876 γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του εντυπωσιάστηκε από την ικανότητα του καθηγητή του Τζόζεφ Μπελ να παρατηρεί και την πιο παραμικρή λεπτομέρεια κατά την κλινική εξέταση των ασθενών του. Η επαγωγική μέθοδος που εφάρμοζε ο δρ Μπελ αποτέλεσε το μοντέλο για τη δημιουργία του Σέρλοκ Χολμς. Το λογοτεχνικό του ταλέντο είχε ήδη φανεί από τα μαθητικά του χρόνια.
«Σπουδή στο κόκκινο»: Η πρώτη εμφάνιση του Σέρλοκ Χολμς
Μετά την αποφοίτησή του το 1881 με ειδικότητα χειρουργού μπάρκαρε ως γιατρός σ’ ένα εμπορικό καράβι και παραλίγο να πεθάνει από τροπικό πυρετό στη Δυτική Αφρική. Με την επιστροφή στο Νησί εξάσκησε την ιατρική έως το 1890 σ’ ένα προάστιο του Πόρτσμουθ. Το 1885 παντρεύτηκε τη Λουίζ Χόκινς, αδελφή ενός ασθενή του, με την οποία απέκτησε ένα γιο και μία κόρη.
Επηρεασμένος από τον αμερικανό Έντγκαρ Άλαν Πόε και τον γάλλο Εμίλ Γκαμποριό, εξέδωσε το 1887 το μυθιστόρημα «Σπουδή στο κόκκινο» («A Study in Scarlet»), στο οποίο πρωτοεμφανίζεται ο Σέρλοκ Χολμς. Παρά την εμπορική αποτυχία αυτής της πρώτης του προσπάθειας, έγραψε το μυθιστόρημα «Το σήμα των τεσσάρων» («The Sign of Four») για λογαριασμό ενός αμερικανού εκδότη και άρχισε να γράφει για το μηνιαίο περιοδικό «The Strand Magazine» σύντομα αυτοτελή αφηγήματα με ήρωα τον Σέρλοκ Χολμς.
Ο θάνατος και η ανάσταση του πιο διάσημου ντετέκτιβ της παγκόσμιας λογοτεχνίας
Ακολούθησαν άλλα 23 αφηγήματα μέχρις ότου ο Ντόιλ, κουρασμένος από τη δόξα και την εξάρτηση από τον ήρωά του, τον σκοτώνει στην ιστορία «Το Τελευταίο Πρόβλημα» («The Final Problem», 1893), για ν’ ασχοληθεί με το ιστορικό μυθιστόρημα, το οποίο θεωρούσε ανώτερο ως λογοτεχνικό είδος από τις ιστορίες του Σέρλοκ Χολμς.
Όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε χάσει την επαφή του με την ιατρική, την οποία άσκησε ως στρατιωτικός γιατρός, ακολουθώντας τα αγγλικά στρατεύματα στην εκστρατεία του Σουδάν (1898) και στον Πόλεμο των Μπόερς (1889-1902).
Μετά την επιστροφή από τα πολεμικά μέτωπα της Αφρικής, ο Ντόιλ δημοσίευσε το μυθιστόρημα «Το Σκυλί των Μπάσκερβιλ» («The Hound of the Baskervilles»), μία ιστορία με ήρωα τον Σέρλοκ Χολμς, που εκτυλίσσεται πριν από το θάνατό του.
Η επιτυχία του βιβλίου και η επιμονή των εκδοτών του ώθησε τον Ντόιλ να αναστήσει τον ήρωά του και να επαναλάβει τη συνεργασία του με το περιοδικό «The Strand Magazine». Πρώτη ιστορία «Το άδειο δωμάτιο» («The Empty House», 1903), στην οποία εξηγεί το πώς κατάφερε να σωθεί ο Σέρλοκ Χολμς από την πτώση του στον γκρεμό στο αφήγημα «Το Τελευταίο Πρόβλημα» (1893). Οι ιστορίες με τον εμβληματικό ήρωά του ολοκληρώθηκαν το 1927 με το «Αρχείο των υποθέσεων του Σέρλοκ Χολμς» («The Casebook of Sherlock Holmes»).
Με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, κατατάχθηκε στο στρατό ως απλός στρατιώτης. Τα γεγονότα του πολέμου κίνησαν το ενδιαφέρον του για τον πνευματισμό, που κορυφώθηκε μετά το θάνατο του γιου του στα πεδία των μαχών. Με τη δεύτερη σύζυγό του, Τζιν Λέκι, την οποία είχε παντρευτεί το 1907 (ένα χρόνο μετά το θάνατο της πρώτης του συζύγου από φυματίωση), έκαναν αρκετές περιοδείες κι έγραψε βιβλία σχετικά με τον πνευματισμό. Η Λέκι, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά, δήλωνε μέντιουμ.
Ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ πέθανε στις 7 Ιουλίου 1930 στο σπίτι του στο Κρόμπορο της Αγγλίας από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 70 ετών.Διαβάστε: Άρθουρ Κόναν Ντόιλ - Αποφθέγματα