Από ιστορική σκοπιά, η περίοδος της τελευταίας τριετίας μπορεί να είναι από τις πυκνότερες σε εξελίξεις και προφανώς θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ενιαία.
Τα όσα συνέβησαν και εξελίσσονται προφανώς και καθορίζουν το μέλλον, με τρόπο που άλλοι προβλέπουν με βεβαιότητα και άλλοι προτιμούν να ερμηνεύουν και να αναλύουν με πολλές και δικαιολογημένες επιφυλάξεις.
Το σίγουρο προκύπτει από τη διαπίστωση. Από τα τέλη του 2019 έως και σήμερα έχουν συντελεστεί κοσμογονικές αναταράξεις και αναδιατάξεις.
Αρχικά η πανδημία, το σοκ που επέφερε, τα λοκντάουν και οι περιστολές δημοκρατικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, όχι μόνο στα ούτως ή άλλες αυταρχικά καθεστώτα αλλά και στη φιλελεύθερη Δύση, οι αλλαγές στα εργασιακά και την οικονομία, την παραγωγική δραστηριότητα, την καθημερινότητα, ο πληθωρισμός, οι αλλαγές νομισματικής πολιτικής, ο πόλεμος, η γεωπολιτική αστάθεια και συνεχής κινητικότητα και τόσα άλλα, μοιάζουν με ένα παράθυρο σε έναν νέο κόσμο, που δεν γνωρίζουμε πώς θα είναι, ούτε πώς και πότε θα διαμορφωθεί.
Ωστόσο, φαίνεται ότι πολλά και διάφορα απόνερα όλων αυτών, με αρχή από την εποχή της έξαρσης της πανδημίας, εξακολουθούν να επιδρούν πολλαπλώς και απρόβλεπτα.
Ένα από τα τελευταία στοιχεία εμφανίζεται στην Κίνα. Εκεί το καθεστώς φαίνεται ότι παλεύει ματαίως με την επιλογή του «μηδενικού κόβιντ» και επιβάλλει εκ νέου απαγορεύσεις, οι οποίες όμως δεν περνάνε και τόσο εύκολα.
Ο κόσμος αντιδρά, σε βαθμό που ξεσπούν μαζικές διαδηλώσεις σε πολλές πόλεις, μάλλον οι μεγαλύτερες και μαζικότερες από το 1989 και τις δραματικές στιγμές της πλατείας Τιενανμέν. Τα αιτήματα μάλιστα δεν είναι απλώς υγειονομικά, αλλά και πολιτικά, αφού ακούγονται φωνές ακόμη και για παραίτηση του νεοεκλεγέντος από το συνέδριο του ΚΚΚ προέδρου Σι Τζινπίνγκ.
Αν από αυτό προκύψει τόσο σημαντική πολιτική εξέλιξη λόγω της πανδημίας ή με αυτήν ως αφορμή, θα φανεί και πάντως σε κάθε περίπτωση θα έχουμε ένα ακόμη ιστορικό γεγονός της περιόδου.
Και πάντως, η ιστορικών διαστάσεων λεπτομέρεια θα είναι ότι η πανδημία ξεκίνησε από την Κίνα.