Ένα online εργαλείο που ανέπτυξε ομάδα ερευνητών αναλύει τα χαρακτηριστικά των ιών που μεταδίδονται από τα ζώα στους ανθρώπους και αξιολογεί το πόσο απειλητικοί είναι ώστε να υπάρξει έγκαιρη λήψη μέτρων σε περίπτωση πιθανού κινδύνου.
Ο κορωνοϊός SARS-CoV-2 που προκάλεσε την πανδημία είναι ο πιο πρόσφατος παθογόνος οργανισμός που πέρασε από τα ζώα στον άνθρωπο. Όμως υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες ιοί που υπάρχουν στα ζώα και θα μπορούσαν να αποτελέσουν πιθανό κίνδυνο για τους ανθρώπους.
Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Davis στις ΗΠΑ ανέπτυξαν ένα λογισμικό, ένα online εργαλείο κατηγοριοποιεί τους ιούς που μπορούν να περάσουν από τα ζώα στον άνθρωπο και να προκαλέσουν μια πανδημία.
Το εργαλείο αυτό ονομάζεται SpillOver και δημιουργεί μια λίστα παρακολούθησης ιών που έχουν πρόσφατα ανακαλυφθεί σε ζώα και μπορεί να είναι επικίνδυνοι για τον άνθρωπο. Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι το εργαλείο αυτό που είναι ελεύθερα διαθέσιμο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από επιστήμονες, αξιωματούχους της δημόσιας υγείας και κρατικά στελέχη για να κάνουν ελέγχους για διαφόρους ιούς ώστε να λάβουν μέτρα σε περίπτωση που κριθεί απαραίτητο βάση των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν.
«Ο SARS-CoV-2 είναι ένας από τους χιλιάδες ιούς που έχουν την δυνατότητα να περάσουν από τα ζώα στον άνθρωπο. Δεν πρέπει μόνο να αναγνωρίζουμε τους ιούς αλλά ταυτόχρονα να εντοπίζουμε εκείνους που είναι οι πλέον απειλητικοί και να λάβουμε μέτρα πριν ξεσπάσει μια νέα πανδημία» αναφέρει η Ζόε Γκράντζ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί 250 ιοί που έχουν μεταφερθεί από τα ζώα στους ανθρώπους. Σύμφωνα με τους ειδικούς ο αριθμός αυτών των ιών που ονομάζονται ζωονοτικοί αγγίζει τις 500 χιλιάδες. Κάθε ιός έχει βέβαια διαφορετικά χαρακτηριστικά και δεν έχουν όλη την ίδια ικανότητα «μεταπήδησης» από τα ζώα στον άνθρωπο.
Οι ερευνητές δημιούργησαν ένα σύστημα αξιολόγησης του κάθε ιού και του επιπέδου της απειλής που μπορεί να κρύβει. Το πρόγραμμα που δημιούργησαν λαμβάνει υπόψη του 32 παράγοντες κινδύνου οι οποίοι σχετίζονται με τον ιό και τον ξενιστή του. Το εργαλείο εξετάζει για παράδειγμα, αν ένας ιός που εντοπίστηκε σε κάποιο άγριο ζώο έχει μολύνει και άλλα είδη και πόσο συχνά έρχονται σε επαφή άνθρωποι με τα άγρια ζώα της περιοχής που εντοπίστηκε ο ιός.
Στην πρώτη δωδεκάδα των πιο επικίνδυνων ιών βρίσκονται γνωστοί ζωονοτικοί παθογόνοι οργανισμοί με πρώτο τον ιό Λάσσα που προκαλεί ένα τύπο αιμορραγικού πυρετού. Δεύτερος είναι ο SARS-CoV-2 και τρίτος ο Έμπολα. Όσον αφορά τους μη ζωονοτικούς ιούς στην πρώτη θέση της λίστας είναι ο κορωνοϊός 229E που ανήκει στην ίδια οικογένεια με τον SARS-CoV-2 και μολύνει νυχτερίδες στην Αφρική. Ψηλά στην λίστα βρίσκονται και άλλοι κορωνοϊοί που μολύνουν νυχτερίδες όπως ο PREDICT CoV-35.