Ξεκινάτε τη μέρα σας με ένα ζεστό φλιτζάνι καφέ ή μια από τις παγωμένες εκδοχές του; Οι περισσότεροι πάντως το κάνουν. Ο μέσος άνθρωπος πίνει λίγο παραπάνω από δύο φλιτζάνια την ημέρα. Αρκετό καφέ δηλαδή! Η πλειοψηφία επίσης υποστηρίζει ότι είναι νόστιμος και ότι προσφέρει ενέργεια. Ποια είναι η δική σας άποψη; Πιστεύετε ότι μας κάνει καλό ο καφές;
Μια ομάδα ερευνητών διατροφολόγων, ιατρών και επαγγελματιών υγείας πρόσφατα επανεξέτασε τα δεδομένα ερευνών σχετικά με την κατανάλωση καφέ. Δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους στο επιστημονικό περιοδικό Food and Chemical Toxicology. Η μελέτη τους περιλαμβάνει στοιχεία από περισσότερες των 380 ερευνών για τις επιδράσεις της καφεΐνης στον ανθρώπινο οργανισμό σε πέντε τομείς: στην υπερκατανάλωση και την πιθανότητα θανάτου, στο καρδιαγγειακό σύστημα, στην οστική πυκνότητα και τα επίπεδα ασβεστίου, στη συμπεριφορά και στα αναπτυξιακά και αναπαραγωγικά ζητήματα. Και να λοιπόν τι συμπέραναν.
Αρχικά, ας αναφερθούμε στη γενική εικόνα: Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι- για τους υγιείς ενήλικες- που καταναλώνουν μέχρι και 400 mg καφεΐνης την ημέρα δεν τίθεται θέμα υγείας. Για τις έγκυες γυναίκες, τα αποτελέσματα κατεβάζουν αυτό το όριο στα 300mg την ημέρα. Μια δόση εσπρέσο περιέχει 150mg και μια κούπα μαύρου τσαγιού περιέχει μέχρι και 55 mg. Όμως, το μεγαλύτερο ποτήρι καφέ που συνήθως σερβίρεται από καφετέριες μπορεί να φτάσει και τα 415 mg περιεκτικότητα σε καφεΐνη.
Η έρευνα προσέφερε πολλές άλλες λεπτομέρειες για την κατανάλωση καφεΐνης. Αρχικά, αν και η ποσότητα των 400mg είναι ασφαλής για τους υγιείς ενήλικες, η καφεΐνη αποτελεί ένα διεγερτικό που επιδρά αρκετά στο σώμα μας. Η κατανάλωση της αυξάνει την εγρήγορση. Αν καταναλωθεί λοιπόν πριν τον ύπνο, μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές ύπνου.
Η καφεΐνη επίσης προκαλεί και μια βραχυπρόθεσμη αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Αν και η αλλαγή είναι σχετικά μικρή και δε βλάπτει τους περισσότερους, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα σε άτομα που έχουν γενετική προδιάθεση αρτηριακής πίεσης ή καρδιακών προβλημάτων. Για ορισμένα άτομα, η κατανάλωση 400 mg καφεΐνης την ημέρα μπορεί επίσης να προκαλέσει συμπτώματα άγχους, ειδικά σε εκείνα τα άτομα που έχουν μια προδιάθεση σε αγχώδεις διαταραχές. Αλλά οι αναλυτές συμπεραίνουν ότι – καθώς τα στοιχεία είναι αντιφατικά και οι άνθρωποι έχουμε διαφορετικές ευαισθησίες- όλοι μας πρέπει να προσέχουμε τις επιδράσεις που ο καφές μπορεί να έχει στα επίπεδα άγχους μας και να μετριάζουμε ανάλογα την ποσότητα πρόσληψης καφεΐνης.
Τέλος, τα δεδομένα αποκάλυψαν κάποιες περιπτώσεις υπερκατανάλωσης καφεΐνης, αλλά εκείνες συνδέονταν με πρόσληψη ειδικών καψουλών ή σκόνης που περιείχαν κατά προσέγγιση μέχρι και 100 φλιτζάνια καφέ σε μια μόνο δόση. Οι συγγραφείς προτείνουν τον περιορισμό της ποσότητας καφεΐνης που περιλαμβάνονται σε αυτές τις κάψουλες και την τοποθέτηση προειδοποιητικών μηνυμάτων πάνω σε αυτές για τους κινδύνους της υπερκατανάλωσης.
Πέρα όμως από αυτά τα προειδοποιητικά σήματα και τις ξεχωριστές περιπτώσεις, τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι ένα πρωινό φλιτζάνι καφέ (ή και δύο) είναι πραγματικά ασφαλές και υγιεινό και μπορεί να μας προσφέρει την εγρήγορση και τη γνωστική λειτουργία που χρειαζόμαστε. Στην υγειά μας λοιπόν!