Κατά τους τελευταίους μήνες της ζωής του ο βρετανός σταρ της ροκ ξεκίνησε να συνθέτει μυστικά το «The Spectator», που διαδραματίζεται στο Λονδίνο του 18ου αιώνα. Οι σημειώσεις του βρέθηκαν κλειδωμένες στο γραφείο του
Το επίσημο αποχαιρετιστήριο άλμπουμ του Ντέιβιντ Μπόουι πριν τον θάνατό του ήταν το «Blackstar», τα τραγούδια του οποίου διαμορφώθηκαν από τη διάγνωση καρκίνου που έλαβε και από τη διαδικασία αποδοχής της θνησιμότητάς του. Αλλά τους τελευταίους μήνες της ζωής του είχε ξεκινήσει ένα άλλο project, που στις σημειώσεις του περιγράφεται ως ένα «μιούζικαλ του 18ου αιώνα» με τίτλο «The Spectator».
Η ύπαρξη αυτού του έργου ήταν άγνωστη ακόμη και στους στενότερους συνεργάτες του, μέχρι που, το 2016, οι σημειώσεις του Μπόουι ανακαλύφθηκαν κλειδωμένες στο γραφείο του. Σήμερα, όπως αναφέρει δημοσίευμα του BBC, βρίσκονται στην κατοχή, εν είδει δωρεάς, του Μουσείου Βικτόρια και Αλμπερτ (V&A), μαζί με τα υπόλοιπα αρχεία του.
Οι σημειώσεις καταδεικνύουν τη γοητεία που ασκούσε στον Μπόουι η ανάπτυξη της τέχνης και της σάτιρας στο Λονδίνο του 18ου αιώνα, καθώς και οι ιστορίες εγκληματικών συμμοριών της εποχής, ειδικά όσες αφορούσαν έναν διαβόητο ληστή, γνωστό ως ο «Ειλικρινής» Τζακ Σέπαρντ. Αν προλάβαινε να ολοκληρώσει το μιούζικαλ, ο καλλιτέχνης θα είχε πραγματοποιήσει μια από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές φιλοδοξίες του.
«Από την αρχή της καριέρας μου ήθελα πολύ να γράψω για θέατρο», είχε πει ο Μπόουι σε συνέντευξή του στον Τζον Γουίλσον του BBC Radio 4 το 2002. «Φαντάζομαι ότι θα μπορούσα να το έχω κάνει, αλλά νομίζω ότι πρόθεσή μου ήταν πάντα να έχω ένα αρκετά μεγάλο κοινό».
Οι σημειώσεις του για το μιούζικαλ βρέθηκαν όπως τις είχε αφήσει, καρφιτσωμένες στους τοίχους του γραφείου του στη Νέα Υόρκη. Ο χώρος ήταν πάντα κλειδωμένος, ενώ μόνο ο Μπόουι και η προσωπική του βοηθός είχαν κλειδί – οπότε παρέμειναν κρυμμένες έως ότου οι αρχειονόμοι άρχισαν να καταγράφουν τα υπάρχοντά του.
Το σημειωματάριο του μουσικού, όπου κατέγραφε τις σκέψεις του για το μιούζικαλ (V&A Museums)
Τόσο οι σημειώσεις για το «The Spectator» όσο και άλλα προσωπικά του αντικείμενα θα είναι διαθέσιμα για θαυμαστές και ακαδημαϊκούς όταν το Κέντρο Ντέιβιντ Μπόουι, στην Αποθήκη του V&A στο Χάκνεϊ Γουίκ του ανατολικού Λονδίνου, ανοίξει τις πύλες του για το κοινό, στις 13 Σεπτεμβρίου. Το μουσείο θα εκθέσει μέχρι και το προσωπικό γραφείο που διατηρούσε ο μουσικός.
Ενα ολόκληρο σημειωματάριο είναι αφιερωμένο στο Spectator, μια ημερήσια έκδοση που κυκλοφόρησε 555 τεύχη μεταξύ 1711-1712. Το έντυπο σχολίαζε τη συμπεριφορά και τη μόδα της λονδρέζικης κοινωνίας και αποτέλεσε την κεντρική έμπνευση για το σχεδιαζόμενο μιούζικαλ. Γράφοντας με μαύρο στυλό, ο Μπόουι συνόψισε αρκετά από τα βασικά δοκίμια του εντύπου, βαθμολογώντας τα με άριστα το 10.
Του άρεσε ιδιαίτερα μια ηθικοπλαστική ιστορία για δύο αδελφές – η μία όμορφη αλλά «ματαιόδοξη και αυστηρή», που έχασε τον μνηστήρα της από την όχι τόσο ωραία, αλλά πολύ πιο ευχάριστη δεύτερη. Δίνοντάς της βαθμολογία 8 στα 10, ο μουσικός έγραψε ότι «αυτή θα ήταν μια εξαιρετική δευτερεύουσα πλοκή» για το έργο του.
Διασκέδασε επίσης με μια αναφορά σχετικά με έναν κύριο Κλιντς από το λονδρέζικο προάστιο Μπαρνέτ, ο οποίος μπορούσε να μιμηθεί τους ήχους αλόγων, κυνηγόσκυλων, μιας ηλικιωμένης γυναίκας και ενός φαγκότου, «όλους με τη δική του φυσική φωνή, στη μέγιστη τελειότητα», όπως έγραψε χαρακτηριστικά.
Ιστορικοί αναφέρουν στο BBC ότι είναι απόλυτα κατανοητό γιατί ο Μπόουι γοητεύθηκε από τη συγκεκριμένη εποχή, καθώς το Λονδίνο εκείνης της περιόδου υπήρξε μια συναρπαστική, ζωντανή και ποικιλόμορφη πόλη, με πληθυσμό πάνω από μισό εκατομμύριο, που είχε ένα ζωηρό έντυπο μέσο, το οποίο σχολίαζε καθημερινά τις μόδες και τις τρέλες της εποχής.
Σημείωμα για τον ρόλο των «Ελλήνων και των Ρωμαίων στη Χριστιανοσύνη», με αναφορά στους φιλοσόφους Κικέρωνα και Λεύκιο Ανναίο Σενέκα (V&A Museums)
Τον καλλιτέχνη γοήτευε ιδιαίτερα το έγκλημα και η τιμωρία του. Σε ένα σημείωμα οραματιζόταν τις συνέπειες ενός δημόσιου απαγχονισμού εγκληματιών, με «χειρουργούς να μάχονται για τα πτώματα». Σκεφτόταν επίσης να κάνει τον Τζακ Σέπαρντ, έναν μικροληστή που είχε κερδίσει την αγάπη του κοινού, κεντρικό χαρακτήρα του έργου. Αναφέρεται, ακόμη, στον «στρατηγό των ληστών» Τζόναθαν Γουάιλντ, έναν εκδικητή υπεύθυνο για τη σύλληψη και την εκτέλεση του Σέπαρντ.
Ενα άλλο πιθανό συστατικό της πλοκής του μιούζικαλ θα ήταν μια «κεντρική φιγούρα» που δέχεται επίθεση από διαβόητη συμμορία της εποχής.
Η συμμορία των Μόχοκ ήταν μια ομάδα νεαρών υψηλής κοινωνικής θέσης που μεθούσαν τα βράδια και στη συνέχεια επιτίθεντο σε ανθρώπους στους δρόμους του Λονδίνου, συχνά σε γυναίκες, αλλά και σε ηλικιωμένους.
Σε ευρύτερο επίπεδο, ο Μπόουι κατασκεύασε μια χρονολόγηση των αρχών του 18ου αιώνα, εξετάζοντας ζωγράφους όπως ο Τζόσουα Ρέινολντς και ο Γουίλιαμ Χόγκαρθ, καθώς και τη δημιουργία της Βασιλικής Ακαδημίας. Ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για την πολιτική σάτιρα που κυριαρχούσε στα μιούζικαλ της εποχής, κυρίως στοχεύοντας την κυβέρνηση του τότε βρετανού πρωθυπουργού Ρόμπερτ Γουόλπολ.
Ιστορικοί εικάζουν ότι ο μουσικός έκανε παραλληλισμούς μεταξύ του Διαφωτισμού και της σύγχρονης εποχής, σημειώνοντας στο BBC ότι ο Μπόουι εργαζόταν πάνω στο μιούζικαλ το 2015, ευρισκόμενος στις ΗΠΑ και βιώνοντας το υπό διαμόρφωση νέο πολιτικό σκηνικό της χώρας, που αργότερα θα οδηγούσε στην εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ.
Δυστυχώς δεν θα μάθουμε ποτέ τις προθέσεις του αείμνηστου μουσικού. Αλλά το αρχείο του περιλαμβάνει περίπου 90.000 αντικείμενα, τα οποία θα συνεχίσουν να απασχολούν τους αναλυτές για χρόνια. Σχεδόν 200 αντικείμενα θα εκτίθενται στο μουσείο, αλλά οι επισκέπτες θα μπορούν να κλείνουν ραντεβού για να δουν ό,τι θέλουν από την τεράστια συλλογή –που περιλαμβάνει από σκηνικά κοστούμια μέχρι χειρόγραφους στίχους– συμπληρώνοντας μια απλή ηλεκτρονική φόρμα.