«Καμπανάκι» για νέες υποπαραλλαγές του κορωνοϊού χτυπούν οι ειδικοί. Η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου είπε πως πρέπει να ετοιμαζόμαστε για «τριδημία», αναφερόμενη στη διαφαινόμενη συνύπαρξη της COVID-19, της γρίπης και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) που απειλεί κυρίως βρέφη και ηλικιωμένους.
Ο κορωνοϊός αποτελεί τον μεγάλο «πονοκέφαλο» για τους ειδικούς αφού δεν έχει πλήρως αποκρυπτογραφηθεί. Ο εμβολιασμός δεν προστατεύει απαραίτητα από το να κολλήσεις.
Ομως η ελπίδα μπορεί να κρύβεται στην προσπάθεια της Anne Moscona. Η ίδια ήθελε να αισθάνεται ασφαλής όταν θα συναντούσε τους ανοσοκατεσταλμένους συγγενείς της χωρίς να τους μεταδώσει ακούσια τον νέο κορωνοϊό. Όλα αυτά έκαναν τη δουλειά της προσωπική: την τελευταία δεκαετία, η Moscona, μοριακός ιολόγος, κυνηγούσε ενώσεις που θα μπορούσαν να σταματήσουν τους ιούς στα ίχνη τους, προτού δηλαδή τα παθογόνα μολύνουν ακόμη και ένα κύτταρο στο σώμα ενός ατόμου.
Τώρα η Moscona, στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, και οι συνάδελφοί της έχουν καταφύγει σε μια ένωση που μπορεί να καταστρέψει τον SARS-CoV-2. Ακόμα καλύτερα, απλά ψεκάζεται η μύτη — δεν απαιτείται βελόνα.
Το spritz που αναπτύχθηκε από την ομάδα της Moscona είναι ένα από τα προτεινόμενα ρινικά σπρέι για την πρόληψη της μόλυνσης από τον SARS-CoV-2. Τα σπρέι θα ήταν ταχείας δράσης και θα εφαρμόζονταν συχνά, ίσως μία ή δύο φορές την ημέρα, στο σημείο όπου πρωτοκολλήθηκε ο ιός – τη ρινική επένδυση και τον λαιμό. Σε αντίθεση με τα εμβόλια, τα οποία εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα του λήπτη να δημιουργεί μακροχρόνια προστασία, τα σπρέι είναι ενώσεις βραχείας διάρκειας που θα εμπόδιζαν άμεσα την ικανότητα του ιού να εισέλθει στα κύτταρα. Πολλές ερευνητικές ομάδες έχουν δείξει ότι τέτοιοι ψεκασμοί είναι αποτελεσματικοί στην πρόληψη της μόλυνσης από SARS-CoV-2 σε ζώα.
«Εάν είναι αποτελεσματικές στον άνθρωπο, αυτές οι ενώσεις θα ήταν μια ευπρόσδεκτη προσθήκη στο περιορισμένο οπλοστάσιο που έχουν αναπτύξει οι ερευνητές κατά του ιού», λέει η Donna Farber, ανοσολόγος στο Πανεπιστήμιο Columbia στη Νέα Υόρκη. Τα εμβόλια προστατεύουν από τη σοβαρή COVID-19, αλλά είναι λιγότερο ικανά στην πρόληψη της μόλυνσης και τα τρέχοντα αντιικά φάρμακα αντιμετωπίζουν τη λοίμωξη αντί να την προλαμβάνουν. Τα σπρέι θα μπορούσαν να προσφέρουν στους ανθρώπους έναν άλλο τρόπο για να αποφύγουν τη μόλυνση πέρα από — ή αντί — να φορούν μάσκα προσώπου, ειδικά σε περιβάλλοντα υψηλού κινδύνου, όπως νοσοκομεία και εστιατόρια. «Σίγουρα αξίζει να τα επιδιώξουμε σε μεγάλο βαθμό», λέει.
Τα σπρέι προφύλαξης έχουν απλούστερη δουλειά από τα συμβατικά αντιιικά, όπως το Paxlovid, που χρησιμοποιούνται τις πρώτες ημέρες μιας λοίμωξης: το να αποτρέψεις ένα μεμονωμένο σωματίδιο ιού από το να μολύνει ένα κύτταρο είναι πολύ ευκολότερο από την εξουδετέρωση των επιπτώσεων εκατομμυρίων ιικών σωματιδίων.
Οι ερευνητές έχουν δοκιμάσει πολλούς τύπους ενώσεων σε ρινικά σπρέι για να αποτρέψουν τη μόλυνση από τον SARS-CoV-2. Ανάμεσά τους είναι μικρά μόρια που μοιάζουν με αντισώματα που ονομάζονται νανοσώματα, τα οποία αφοπλίζουν τον ιό φωλιάζοντας στις γωνίες και τις σχισμές των πρωτεϊνών του ιού. μικρές αλυσίδες αμινοξέων που ονομάζονται πεπτίδια. και μικρά μόρια που μιμούνται πρωτεΐνες.
Το σπρέι προφύλαξης που αναπτύχθηκε από τη Moscona και τους συναδέλφους της, για παράδειγμα, είναι ένα πεπτίδιο που κολλάει τον μηχανισμό του ιού για σύντηξη με ένα κύτταρο ξενιστή. Αυτό εμποδίζει τον ιό να μεταφέρει το γενετικό του φορτίο στο κύτταρο, εμποδίζοντας έτσι τη μόλυνση.
Για να δοκιμάσουν το πεπτίδιο τους, η Moscona και οι συνάδελφοί της το χορήγησαν στις μύτες των κουναβιών μία φορά την ημέρα για δύο ημέρες και συγκέντρωσαν τα ζώα που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με ένα άλλο κουνάβι που είχε μολυνθεί με SARS-CoV-2. Κανένα από τα έξι κουνάβια που έλαβαν το πεπτίδιο δεν μολύνθηκε από τον ιό, ενώ και τα έξι κουνάβια που έλαβαν δόση εικονικού φαρμάκου. Πριν δοκιμάσει το πεπτίδιο σε ανθρώπους, ο Moscona θέλει να αναπαράγει αυτά τα αποτελέσματα σε ένα άλλο ζωικό μοντέλο, όπως τα ποντίκια.