Γράφει ο Xρήστος Φωτιάδης – Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 5/12
«Για τη διαλεκτική δεν υπάρχει τίποτε το οριστικό, το απόλυτο, το ιερό» – Φρειδερίκος Ένγκελς
Ποια είναι η διαφορά μας από τους αρθρογράφους των περισσότερων ΜΜΕ; Ότι όλα μας τα κείμενα στηρίζονται αφενός σε έγκυρες πηγές, αφετέρου διέπονται οριζόντια και κάθετα από τις αρχές της διαλεκτικής: τίποτε δεν είναι δεδομένο, σταθερό, σίγουρο! Μακριά από ιδεαλισμούς και υποκειμενικότητες! Πράγματι, διαλεκτική σημαίνει κίνηση, μεταβολή, τίποτε δε μένει στάσιμο, παρά μόνο φαινομενικά.
Παθήματα…
Επί πολλά χρόνια παραβήκαμε αυτή την αρχή της υλιστικής σκέψης, ακόμη και όσοι πιστεύαμε σ’ αυτήν. Κάναμε το λάθος να βλέπουμε την ΕΣΣΔ ως κάτι σταθερό, αιώνιο, αναλλοίωτο. Πιστέψαμε ότι με κάποιο μαγικό τρόπο ο σοσιαλισμός θα επεκτεινόταν, θα κατακτούσε όλο τον κόσμο, συντρίβοντας τον καπιταλισμό. Ε, λοιπόν, αυτή κι αν ήταν μια πεντακάθαρη μεταφυσική – ιδεαλιστική προσέγγιση, που περιφρονούσε τα διδάγματα των μεγάλων δασκάλων μας, κυρίως τη διαλεκτική και τον ιστορικό υλισμό! Το λανθασμένο σύνθημά της ήταν η αλόγιστη χρήση του όρου «νομοτέλεια»!
Κι όταν η ΕΣΣΔ πήρε το άλλο μονοπάτι, της αυτοκτονίας, κάποιοι έφτασαν στο αντίθετο άκρο: πλήρεις «απογοήτευσης και αποστράτευσης», άπλωσαν τα χέρια για να τους περάσουν χειροπέδες οι… «νικητές του ψυχρού πολέμου»! Αλλά κι εκείνοι, με τη σειρά τους, έπεσαν στην ίδια παγίδα, αντέγραψαν το ίδιο λάθος. Μέθυσαν από τη «νίκη» τους και πίστεψαν στο… «Τέλος της Ιστορίας»! Συμπεριφέρθηκαν -ιδιαίτερα οι ΗΠΑ- ως νέοι καίσαρες της υφηλίου γράφοντας πολλές μελανές σελίδες στην ιστορία της ανθρωπότητας!
Γιατί, άραγε, είχαμε ρητά προβλέψει ότι θα έσπαγαν τα μούτρα τους; Μα απλά επειδή ξαναθυμηθήκαμε τους δασκάλους! Πολλοί μιλούν για το «προτσές», λίγοι όμως ξέρουν ότι η λατινική αυτή λέξη σημαίνει τη μετάβαση, την πρόοδο, τα επόμενα στάδια! Και αυτά ήρθαν πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι πιστεύουμε ακόμα κι εμείς, οι αισιόδοξοι! Πέρασαν τριάντα χρόνια από τον «θρίαμβό τους» και δεν είχαν το κουράγιο να το γιορτάσουν με τη… μεγαλοπρέπεια που όφειλε να του αρμόζει! Δυο λογάκια για την «πτώση του τείχους», ίσα για να βγει η υποχρέωση…
«Μελετάτε τους κλασικούς»
Η ατάκα του Ρένου Αποστολίδη αναφερόταν κυρίως στην αρχαιοελληνική σκέψη, αλλά και στις πιο σύγχρονες φιλοσοφικές σχολές. Αν και ήταν απελευθερωμένος από μεταφυσικές (θρησκευτικές) ανησυχίες και οπαδός γενικά του υλισμού, υποτιμούσε τον μαρξισμό και τα εργαλεία του, τη διαλεκτική, τον ιστορικό
υλισμό και βεβαίως την πεμπτουσία της οικονομικής ακτινογραφίας του καπιταλισμού, από τη μαρξιστική διδασκαλία. Κι όμως, όλα αυτά παραμένουν πολύτιμες παρακαταθήκες για την εξήγηση των εξελίξεων στον πλανήτη, ιδιαίτερα των μεγάλων ανατροπών που συμβαίνουν τις τελευταίες δεκαετίες.
Με αυτά τα εφόδια καταφέραμε να επιπλεύσουμε ζωντανοί, σε έναν ωκεανό λανθασμένων αναλύσεων του παρελθόντος και προβλέψεων του μέλλοντος! Με τα ίδια όπλα θα συνεχίσουμε να «διαβάζουμε» τα μικρά και μεγάλα γεγονότα στο μέλλον. Μακριά από ιδεαλισμούς και βεβαιότητες, με σεβασμό στα προβλέψιμα και μη συμβάντα, που η συνισταμένη τους οδηγεί τις εξελίξεις.
Ιστορικά αισιόδοξοι
Διανύουμε μια πολύ δύσκολη περίοδο για ολόκληρο τον πλανήτη. Τυχεροί που τη ζούμε εν θερμώ, όπως και όλα αυτά που συνέβησαν στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα. Θα ζήσουμε πολλές ακόμη αλλαγές στο εγγύς μέλλον. Όσο κι αν τα περισσότερα φαντάζουν αρνητικά, ας μην αφεθούμε στον πεσιμισμό, αφού ο άνθρωπος είναι σε θέση να αναζητήσει λύση για κάθε πρόβλημα. Από το αγκάθι θα βγει κάποια στιγμή ρόδο, έστω και με το αγκομαχητό δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Αρκεί να γνωρίζουμε τι συμβαίνει, ώστε να συμμετέχουμε στις εξελίξεις, ο καθένας με τα μέσα που διαθέτει, επειδή ως γνωστόν «η γνώση είναι δύναμη»!