18 Ιουλίου 2020

Η ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ

Είναι τεκμηριωμένο το ότι, η πιο διεφθαρμένη χώρα της ΕΕ είναι η Γερμανία – ενώ οι ελληνικές κυβερνήσεις κατηγορούν του Έλληνες μικροεπιχειρηματίες, χωρίς καν να αποδεικνύουν τις κατηγορίες τους. Παράδειγμα η γερμανική Wire Card, η οποία επιβλεπόταν από τη γερμανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς – αφού ήταν εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Βερολίνου και μάλιστα μία από τις 30 κορυφαίες εταιρείες του δείκτη DAX. Τα αποτελέσματα δε αυτής της επίβλεψης ήταν τουλάχιστον ντροπιαστικά – για μία χώρα που είναι δήθεν υπόδειγμα στην Ευρώπη. Η Wire Card διέθετε βέβαια πολύ καλούς δικηγόρους – οι οποίοι έκαναν τη ζωή μαρτύριο στους δημοσιογράφους των Financial Times που αναζητούσαν μάταια τα 1,9 δις €. Φυσικά δε, δημοσίευε ελέγχους Εταιρικής Διακυβέρνησης – οι οποίοι δεν βοήθησαν σε απολύτως τίποτα.

Εταιρική διακυβέρνηση

Στην πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής αναφέραμε πως με το παρόν νομοσχέδιο υιοθετούνται διατάξεις, σχετικά με την εταιρική διακυβέρνηση –  ενώ εισάγονται ορισμένες ενδιαφέρουσες δυνατότητες άντλησης κεφαλαίων και ρυθμίζονται κάποια επιμέρους θέματα.
Το γεγονός αυτό συμβαίνει λόγω των σκανδάλων που έχουν πλήξει την κεφαλαιαγορά τα τελευταία χρόνια – όπως της Follie Follie που για πολύ καιρό προβαλλόταν από τα ΜΜΕ ως μία επιτυχής εξωστρεφής επιχείρηση ή της Creta Farm που αποτελούσε μία προβεβλημένη χρηματοδότηση του πακέτου Γιούνκερ.
Τα συγκεκριμένα σκάνδαλα πάντως τεκμηριώνουν ότι, δεν υπάρχουν ιδανικές καταστάσεις – επίσης πως ο ιδιωτικός τομέας στην Ελλάδα, ειδικά οι λίγες μεγάλες εταιρίες, δεν έχουν τις δυνατότητες, ούτε  τη διάθεση να βοηθήσουν τη χώρα. Αυτό ακριβώς συμπεραίνεται, μεταξύ άλλων, από τη μεταφορά της έδρας ορισμένων εταιριών εκτός Ελλάδας – είτε για καλύτερους όρους χρηματοδότησης, είτε για φορολογικούς σκοπούς. Για παράδειγμα της Coca Cola, του TITAN, της ΒΙΟΧΑΛΚΟ ή της ΦΑΓΕ.
Αναφερθήκαμε επί πλέον στο ότι, δεν λύνονται θεσμικά τα προβλήματα κακοδιαχείρισης και δεν μπορούν να αποτρέψουν τις μεγάλες απάτες  – ούτε συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα.
Πρόσφατο παράδειγμα η γερμανική Wire Card – η οποία προβαλλόταν ως μια δυναμική εταιρία της νέας οικονομίας και των ηλεκτρονικών πληρωμών. Τελικά επρόκειτο για μια ωραία βιτρίνα, με άυλες δραστηριότητες ανά τον κόσμο, χωρίς καθόλου χρήματα – αφού αποκαλύφτηκε πως η άυλη ρευστότητα ήταν αέρας, ύψους 1,9 δις €!
Εν τούτοις, η Wire Card είχε ως ορκωτούς ελεγκτές μια μεγάλη διεθνή εταιρία – την Ernst & Young που χρησιμοποίησε στην Ελλάδα ο κ. Χατζηδάκης, για να εκτιμήσει τη βιωσιμότητα της ΔΕΗ, υπερηφανευόμενος για την επιλογή του! Μία εταιρεία που ακόμα δεν έχει ολοκληρώσει, μετά από 6 ολόκληρα χρόνια, την εκκαθάριση και την επαναδραστηριοποίηση της ΕΛΒΟ.
Βέβαια, η Ernst & Young που δεν έχει στην ουσία καμία σχέση με τη Βρετανική, εκτός από την άδεια χρήσης του ονόματος της, αφού πρόκειται για μία ελληνική ΑΕ με εγχώριο προσωπικό, είχε αποτιμήσει το 2013 κατ’ εντολή της Folli Follie το κουφάρι της «Links of London» στο αστρονομικό ποσόν των 83 εκ. €, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά) – οπότε δεν υπάρχει κάτι άλλο να προσθέσουμε για την κριτική ικανότητα του υπουργού.
Ορκωτούς λογιστές πάντως και εσωτερικούς ελεγκτές είχαν και έχουν πολλές άλλες σκανδαλώδεις ξένες εταιρίες – όπως η Deutsche Bank, η Siemens, η Lehman Brothers, η Enron, η Parmalat και διάφορες άλλες που έχουν απασχολήσει συχνά την επικαιρότητα ή που χρεοκόπησαν με τις γνωστές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία, ενώ η Enron συμπαρέσυρε στη χρεοκοπία της την πέμπτη κάποτε μεγαλύτερη εταιρία του κλάδου, την Andersen.
Είναι τεκμηριωμένο δε το ότι, η πιο διεφθαρμένη χώρα της ΕΕ είναι η Γερμανία – ενώ οι ελληνικές κυβερνήσεις κατηγορούν του Έλληνες μικροεπιχειρηματίες, χωρίς καν να αποδεικνύουν τις κατηγορίες τους.
Η Wire Card πάντως επιβλεπόταν από τη γερμανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς – αφού ήταν εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Βερολίνου και μάλιστα μία από τις 30 κορυφαίες εταιρείες του δείκτη DAX. Τα αποτελέσματα δε αυτής της επίβλεψης ήταν τουλάχιστον ντροπιαστικά – για μία χώρα που είναι δήθεν υπόδειγμα στην Ευρώπη.
Η Wire Card διέθετε βέβαια πολύ καλούς δικηγόρους – οι οποίοι έκαναν τη ζωή μαρτύριο στους δημοσιογράφους των Financial Times που αναζητούσαν μάταια τα 1,9 δις €. Φυσικά δε, δημοσίευε ελέγχους Εταιρικής Διακυβέρνησης – οι οποίοι δεν βοήθησαν σε απολύτως τίποτα.
Χρειάζεται πάντως προσοχή σε αυτό που θα μπορούσαν να δρομολογήσουν οι συστημικές τράπεζες στην Ελλάδα, μετά το σχέδιο Ηρακλής που δεν θα βοηθήσει σε τίποτα, αλλά μόνο θα κοστίσει στους Έλληνες ακόμη 12 δις € στα άνω των 60 δις € μέχρι πρόσφατα και το  hive down – όταν θα έχουν «καθαρίσει» οι κακές τράπεζες από τα κόκκινα δάνεια που θα ξεπουληθούν στα fund, με παρακράτηση των ακινήτων και χωρίς τη χρήση των διατάξεων του αναβαλλόμενου φόρου που θα παραμείνει στα βιβλία και δεν θα χάσει τη δήθεν αξία του
Συνεχίσαμε με το ότι, το βασικό πρόβλημα της Ελλάδας σήμερα δεν είναι το θεσμικό πλαίσιο – αλλά η οικονομική κρίση, η χρηματοδοτική ανέχεια, καθώς επίσης η έλλειψη οράματος και σχεδίου εκ μέρους της κυβέρνησης, όσον αφορά την αλλαγή του αποτυχημένου οικονομικού μας μοντέλου.
Του μοντέλου που μας χρεοκόπησε, καθιστώντας μας υποτελείς των ξένων – κάτι που μας δημιουργεί μεγάλες απορίες, όσον αφορά τις ενδεχόμενες πραγματικές αιτίες του νομοσχεδίου. Εννοούμε την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που θα διευκολύνει την περαιτέρω άλωση της Ελλάδας από τους ξένους – αφού οι Έλληνες δεν έχουν πλέον τη δυνατότητα διεξαγωγής επενδύσεων.
Περαιτέρω στο νομοσχέδιο, εισάγονται σε γενικές γραμμές κάποιες συνηθισμένες πρακτικές του εξωτερικού στην ελληνική κεφαλαιαγορά – γεγονός που εμείς θεωρούμε ως μία ενδιαφέρουσα θεωρητική άσκηση, σε μια οικονομία που είναι σε τέλμα, χωρίς χρηματοδότηση, με μία αναιμική κεφαλαιαγορά, χωρίς κανένα σχέδιο ανάπτυξης, με πολυεθνικές που κυριαρχούν στις υπηρεσίες αλλά λίγες παράγουν, καθώς επίσης με δημόσιες επιχειρήσεις που αντί να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη της χώρας, τεμαχίζονται και ξεπουλιούνται σε εξευτελιστικές τιμές. 
Όσον αφορά τώρα τα περιεχόμενα του, στο πρώτο μέρος, με τα άρθρα 1-24, περιγράφεται το πλαίσιο της εταιρικής διακυβέρνησης των εισηγμένων ανωνύμων εταιρειών ως εξής:
(α)     Η λειτουργία του ΔΣ τους, όπου καθορίζεται η επιλογή των μελών του με την υποχρέωση να συμπεριλαμβάνεται κατά 25% ένα φύλο, γυναίκες προφανώς, η τουλάχιστον εξαμελής σύνθεση του από εκτελεστικά, μη εκτελεστικά και ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη, η επιτροπή αποδοχών των διευθυντικών στελεχών και η επιτροπή υποψηφιοτήτων μελών του ΔΣ.
(β)     Διατάξεις σχετικές με τον εσωτερικό έλεγχο, όπου θεσπίζεται η μονάδα εσωτερικού ελέγχου, η στελέχωση και οι αρμοδιότητές της, ενώ προϋπήρχε βέβαια ο σχετικός θεσμός, επιβάλλεται η σύνταξη κανονισμού λειτουργίας και ο κώδικας εταιρικής διακυβέρνησης της εταιρείας, καθώς επίσης των σημαντικών θυγατρικών της, καταγράφονται οι αρμοδιότητες του τμήματος εξυπηρέτησης των μετόχων που φροντίζει για τις ανακοινώσεις και για την παροχή εκτενούς πληροφόρησης, σχετικά με τα οικονομικά στοιχεία και την πορεία της εταιρίας, με αποδέκτες  τους μετόχους και το επενδυτικό κοινό, καθώς επίσης η άσκηση των δικαιωμάτων τους.
Επομένως αυξάνονται οι απαιτήσεις για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα – οπότε θα χρειαστούν επαγγελματίες της πληροφόρησης, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό.
Στο δεύτερο μέρος του Σχεδίου Νόμου τώρα, στα άρθρα 25-75, αναφέρονται μερικά πολύ ενδιαφέροντα χρηματοδοτικά εργαλεία – εάν βρεθούν βέβαια τα χρήματα. Ειδικότερα τα εξής:
(α)     Καλύπτονται θέματα σύστασης, αδειοδότησης, λειτουργίας και διάθεσης των Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (Ο.Ε.Ε.) οι οποίοι, σύμφωνα με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, περιλαμβάνουν τις ακόλουθες νομικές μορφές:
(1) Ανώνυμες Εταιρίες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου (Α.Ε.Ε.Χ.)
(2) Ανώνυμες Εταιρίες Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (Α.Ε.Ε.Α.Π.)
(3) Αμοιβαία Κεφάλαια Επιχειρηματικών Συμμετοχών κλειστού τύπου (Α.Κ.Ε.Σ.)
(4) Εταιρίες Κεφαλαίου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Ε.Κ.Ε.Σ.)
(5) Ανώνυμες Εταιρίες Διαχείρισης Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΑΕΔΟΕΕ). Εταιρίες διαχείρισης των ανωτέρω κεφαλαίων δηλαδή, με τα στελέχη που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Στις ΑΕΔΟΕΕ συγκαταλέγεται το κρατικό ΤΑΝΕΟ το οποίο, μαζί με το ΕΤΕΑΝ, με την αναπτυξιακή τράπεζα, είναι σε θέση να διαθέσουν κατά την άποψη μας περί τα 2 δις € – ποσόν που σίγουρα δεν είναι αρκετό για τις θηριώδεις σημερινές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας.
Θεωρούμε πως οι εταιρίες της κατηγορίας αυτής είναι κάτι ανάλογο του θεσμού του «Private Equity» – ότι πρόκειται για κλειστού τύπου επενδυτικά κεφάλαια. Δηλαδή, για εταιρίες με προκαθορισμένο ύψος επενδύσεων – οι οποίες είναι σε θέση να παρέχουν εναλλακτική χρηματοδότηση και δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δεν μπορούν να εισαχθούν στο χρηματιστήριο ή να βρουν κεφάλαια από τις τράπεζες.
Εν προκειμένω, επωφελούνται από τη ρευστότητα, από τη σχέση τους, καθώς επίσης από την παρακολούθηση τους, εκ μέρους των επαγγελματιών των εταιριών αυτών.
Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ πως τοποθετούνται όρια στη μόχλευση – στο 150% του κεφαλαίου των Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων στο άρθρο 50, κάτι που κακώς φυσικά δεν τέθηκε στις μικροτράπεζες, καθώς επίσης στο 20% του μετοχικού τους κεφαλαίου στην ίδια επένδυση, στο άρθρο 38.
(β)     Εισάγεται μια πιο απλή μορφή άντλησης κεφαλαίων μικρού ύψους – μέσω δημόσιας προσφοράς και εισαγωγής κινητών αξιών, σε μία ρυθμιζόμενη αγορά. Θεωρούμε πως πρόκειται για κάτι ανάλογο με το «Regulation A» των ΗΠΑ  – με μια μορφή «crowd funding» με χαμηλότερες απαιτήσεις, σε σχέσεις όπου οι εταιρίες δεν εισάγονται σε χρηματιστήριο.
Ειδικότερα, για επιζητούμενα ποσά μεταξύ 500.000 € ως 5 εκ. €, συντάσσεται ένα πληροφοριακό δελτίο και όχι ένα ενημερωτικό, κατά τον κανονισμό της ΕΕ 2017/1129 – γεγονός που σημαίνει πως κοστίζει λιγότερο, ενώ είναι ευκολότερο.
Για επιζητούμενα ποσά δε χαμηλότερα του 1 εκ. €, η προσφορά μπορεί να γίνει χωρίς δελτίο, αρκεί να πληρούνται κάποιοι όροι της – όπως η συμμετοχή του εκάστοτε επενδυτή να περιορίζεται κατά το μέγιστο στα 10.000 € ή στο 10% των εσόδων του, καθώς επίσης στις 50.000 € ανά εταιρία διαχείρισης, για να υπάρχει διασπορά κινδύνου.
Το συγκεκριμένο μέρος του νομοσχεδίου πάντως είναι το πιο ενδιαφέρον και ελπιδοφόρο, ειδικά αυτό που αφορά τις εναλλακτικές χρηματοδοτήσεις – ενδεχομένως το μέλλον για την Ελλάδα, με τις συνθήκες άρνησης της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, εκ μέρους των συστημικών τραπεζών.
Οφείλει όμως να διαχωριστεί από τις χρηματιστηριακές διαδικασίες. Δηλαδή, δεν θα πρέπει να εντάσσονται στο πλαίσιο για τις εισηγμένες, οι εταιρίες που εκδίδουν ομολογίες – όπως επίσης οι μικρές επιχειρήσεις που καταφεύγουν στην άντληση χαμηλών ποσών του άρθρου 59. Όπως αναφέραμε, είναι ενδεδειγμένο να σκεφτεί το υπουργείο κάτι ανάλογο με το Αμερικανικό Regulation A που θα καταθέσουμε στα (πρακτικά).
Εκτός αυτού, θα ήταν ενδιαφέρον να υπάρχουν νέας μορφής αγορές μη εισηγμένων εταιριών, σε έξωχρηματιστηριακές ηλεκτρονικές πλατφόρμες – όπως είναι για παράδειγμα κάποιες που εμφανίστηκαν με αρκετή επιτυχία στις ΗΠΑ την προηγούμενη δεκαετία, εκμεταλλευόμενες το ενδιαφέρον για ανερχόμενες startup, όπως ήταν τότε το Facebook.
Η μία δε από αυτές, η Second Market εξαγοράστηκε και αποτελεί μέρος του Nasdaq – αποκαλούμενη Nasdaq Private Market. Στη συγκεκριμένη πλατφόρμα, καταχωρούνται προς πώληση μετοχές μη εισηγμένων εταιριών – καθώς επίσης χρεόγραφα, όπως διεκδικήσεις σε χρεωκοπίες, σε δάνεια κλπ. Μοιάζει κατά κάποιον τρόπο με την ηλεκτρονική καταχώρηση ακινήτων προς πώληση.
Επί πλέον, είναι ίσως πιο ενδεδειγμένη η πρόσβαση των μικρομεσαίων εταιριών εμμέσως στην κεφαλαιαγορά, μέσω των ΟΕΕ όπως οι ΕΚΕΣ –  στα πλαίσια των ιδιωτικών κεφαλαίων, των private equity του εξωτερικού που μπορούν να τους παρέχουν χρηματοδοτήσεις, καθώς επίσης συμβουλευτική συνδρομή, ενώ έχουν το μέγεθος και τη δυνατότητα να ανταπεξέλθουν με τις απαιτήσεις της χρηματαγοράς.
Τέλος, στα υπόλοιπα μέρη του σχεδίου Νόμου, στο τρίτο, τέταρτο και πέμπτο που συμπεριλαμβάνονται επί πλέον κάποια διαδικαστικά θέματα, στα άρθρα 76-85, τα εξής:
(α) Προδιαγράφονται προσλήψεις και αναδιοργάνωση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς – προφανώς λόγω των αυξανομένων διαδικασιών, ελπίζουμε όχι στα πλαίσια του πελατειακού κράτους. Εν προκειμένω, δημιουργούνται 28 θέσεις και καταργούνται 10 – με συνολικό κόστος 435.000 € ετησίως και με την τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Λειτουργίας της.
Ασφαλώς υπάρχει μεγάλη ανάγκη για επίβλεψη εκ μέρους της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς – ειδικά εάν σκεφθεί κανείς το επίπεδο των γνώσεων περί των κεφαλαιαγορών στην Ελλάδα, όπου κύριος μέτοχος μεγάλης εισηγμένης διέδιδε, εν μέσω υποτιμητικής κερδοσκοπίας ότι, δεν έχει χρήματα για τα βασικά.
Εννοούμε προφανώς τη ΔΕΗ και τον κύριο Χατζηδάκη πέρυσι, λίγο μετά τις εκλογές – όπου σε ανάλογη ερώτησή μας η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς απάντησε πως επιβλέπει την εταιρία. Μάλλον δε το δρομολόγησε – αφού σταμάτησαν οι απαράδεκτες δηλώσεις του υπουργού που σε άλλες χώρες θα είχαν σοβαρά δικαστικά επακόλουθα!
(β) Παρέχονται φορολογικές διευκολύνσεις λόγω του COVID-19, για εκπτώσεις ή για την τμηματική καταβολή των φόρων εισοδήματος ιδιωτών και επιχειρήσεων – καθώς επίσης του ΕΝΦΙΑ.
Τέλος, στο νομοσχέδιο καθορίζονται κάποια χρηματικά πρόστιμα για παραβάσεις από ορκωτούς ελεγκτές – τα οποία υπάγονται στο πνεύμα της «αυστηροποίησης» του πλαισίου.
Αυτό που δεν υπάρχει πουθενά στο νομοσχέδιο είναι η παροχή κινήτρων για αυτούς που δραστηριοποιούνται στο ΧΑΑ, διατάξεις για την προστασία των μετόχων της μειοψηφίας, καθώς επίσης κανόνες για την πραγματική απεικόνιση των οικονομικών των εισηγμένων – ενώ θα έπρεπε να θεσμοθετηθεί η ευκολότερη έξοδος των εταιριών από το ΧΑΑ.
Μία από τις βασικές επιφυλάξεις μας πάντως, είναι εάν μπορούν οι ελληνικές εταιρίες να επιβαρυνθούν με το επί πλέον κόστος του σχεδίου νόμου, στη θλιβερή κατάσταση που ευρίσκονται, καθώς επίσης με την αδυναμία χρηματοδότησης τους από τις αφελληνισμένες τράπεζες – ενώ οι μεγάλες έχουν ήδη μεταναστεύσει στο εξωτερικό. Εν προκειμένω, θα μπορούσε ένα σωστό πλαίσιο να αποβεί καταστροφικό – όσο παράδοξο και αν ακούγεται κάτι τέτοιο.
Είναι σαν να προσθέτει κανείς επί πλέον βάρη, σε ένα αυτοκίνητο γεμάτο βλάβες που ανεβαίνει σε μία ανηφόρα, όλο και πιο απότομη – κρίνοντας από την πτώση της εγχώριας και διεθνούς ζήτησης, λόγω της ύφεσης που προβλέπεται. Τέτοιου είδους παρεμβάσεις, όπως και σε άλλους τομείς της οικονομίας, ορθολογικές μεταρρυθμίσεις δηλαδή, γίνονται σε περιόδους ανάπτυξης και όχι κρίσης – κάτι που θα έπρεπε να γνωρίζει το κυβερνητικό επιτελείο, μετά από τόσα χρόνια επώδυνων εμπειριών.
Σε γενικές γραμμές πάντως δεν είμαστε αρνητικοί στις διαδικασίες που εισάγονται με το νομοσχέδιο – αν και θεωρούμε πως θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερο πεδίο πρωτοβουλίας στις εταιρίες, μέσω της θέσπισης κανόνων δεοντολογίας και όχι νόμων, τουλάχιστον για μία μεταβατική περίοδο. Η σωστή λύση τώρα για μια εύρυθμη λειτουργία της κεφαλαιαγοράς είναι εν πρώτοις  η βελτίωση της εκπαίδευσης των συμμετεχόντων – σε συνδυασμό με μία καλύτερη εποπτεία τόσο της αγοράς, όσο και των ελεγκτικών εταιριών.
Έχοντας αναφερθεί τώρα σε όλα τα άρθρα διεξοδικά, κατά τη διάρκεια των επιτροπών, δεν θα επαναλάβουμε τα ίδια – κλείνοντας με αυτό που δεν προλάβαμε, με το άρθρο 81 που αφορά την αποζημίωση από την ειδική εισφορά του λογαριασμού του ν. 128/1975, όσων πλήττονται από φυσικές καταστροφές. Εν προκειμένω συμφωνούμε, αλλά θα θέλαμε να γνωρίζουμε τα εξής:
(α) Τι καταστροφές αφορά; Πρόκειται ειδικά για το Μάτι; Τι έχει συμβεί με το «Μάτι Ξανά», όπου είχαμε αναφερθεί σε προβλήματα, σε σχέση με τη διαχείριση δημοσίων κεφαλαίων, όπως ακριβώς συνέβη με τις πυρκαγιές της Ηλείας;
(β) Θεωρούμε την εισφορά του άρθρου 1 του νόμου 128/1975 που επιβάλλεται όλα αυτά τα χρόνια ως παράνομη – οπότε πρέπει να καταργηθεί, αφαιρούμενη από όλα τα δάνεια και ειδικά από τα κόκκινα.
Όσο αφορά πάντως τις φορολογικές διευκολύνσεις του άρθρου 83, είμαστε υπέρ της κατάργησης του ΕΝΦΙΑ – ειδικά λόγω της επιβάρυνσης των ιδιοκτητών από τη μείωση των ενοικίων που αντιστοιχεί στην αύξηση της φορολογίας στο 38%.
Όμως, παρά το ότι το μέτρο είναι ταμειακό, κάποιες από τις 8 δόσεις έχουν μετατεθεί στην επόμενη χρήση – ενώ δεν γνωρίζουμε εάν θα καταβληθούν τελικά, εάν τυχόν οι ιδιώτες και επιχειρήσεις πληγούν από την ύφεση που προβλέπεται, με κριτήριο τα δυσμενή μηνύματα από τον τουρισμό. Έχει αλήθεια υπολογισθεί από το ΥΠΟΙΚ;