21 Μαΐου 2019

Ποιοι πηγαίνουν στις συγκεντρώσεις;

Στην εποχή της τηλεόρασης και της κοινωνικής δικτύωσης, είναι δύσκολο να φανταστείς ποιοι, πέραν των κομματικών στελεχών και ρουσφετιών, σηκώνονται και πηγαίνουν στην πλατεία της μικρής τους πόλης για να ακούσουν ομιλίες πολιτικών αρχηγών

Στις ομιλίες του Αλέξη Τσίπρα πηγαίνουν κάποιοι και φωτογραφίζουν τα πούλμαν. Ακολουθεί ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το σχετικό σχόλιο για τους μεταφερόμενους οπαδούς.
Και από τις συγκεντρώσεις του Μητσοτάκη βγαίνουν φωτογραφίες που αναδεικνύουν τις «τρύπες» στον όγκο του ακροατηρίου. 

Όλο αυτό είναι τόσο ‘80s που πλέον εξελίσσεται σε γραφικό. Βέβαια αν μιλήσουμε με όρους ‘80s, αυτό που σήμερα θεωρείται κεντρική πολιτική ομιλία, τότε θα ήταν προσυγκέντρωση συνδικαλιστικής κλαδικής για να ακολουθήσει πορεία προς την πλατεία όπου επρόκειτο να μιλήσει ο «μεγάλος». Ύστερα ήρθε η τηλεόραση.

Ωστόσο ακόμα και σήμερα, που η χώρα είναι πιο κυνική από ποτέ, παρακολουθούμε τα κόμματα να επενδύουν στις συγκεντρώσεις. Μεταφέρουν κόσμο, επιδιώκουν καλά πλάνα, βάζουν ανθρώπους από κάτω να φωνάζουν συνθήματα και να υψώνουν μεγάλες, υφασμάτινες κομματικές σημαίες. Δεν μπορεί να γίνει και αλλιώς. Η συγκέντρωση χρησιμοποιείται πλέον ως σκηνικό προκειμένου ο πολιτικός αρχηγός να απευθυνθεί στο πανελλήνιο, αλλά και να τονώσει την τοπική κομματική βάση. Και αν μάλιστα κάτσετε και εξετάσετε τις ομιλίες λέξη προς λέξη θα διαπιστώσετε ότι ο πολιτικός λόγος εκφέρεται συνθηματικά, χωρίς βάθος, πολύ συχνά και χωρίς ουσία. Είναι ένας μονόλογος που απαιτεί στιλ, υψηλούς τόνους, ένταση στα όρια του θυμού. 

Και υπάρχουν πολλές ομιλίες που είναι στην πραγματικότητα γελοίες. Ο άνθρωπος που βρίσκεται στο βήμα επαναλαμβάνει κλισέ καταπίνοντας τις συγκεντρώσεις όπως ο pac man τις τελείες. 

Εντάξει. Οι άνθρωποι που ανεβαίνουν στο βήμα είναι γνωστοί μας. Τι άνθρωποι, όμως, πηγαίνουν και τους ακούν; 

Στις τελευταίες εθνικές εκλογές πήγα σε πολλές συγκεντρώσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ στο Λεκανοπέδιο. Και αφού διαπίστωσα ότι οι ομιλητές λένε παντού τα ίδια (σε πολλές ήταν και το κείμενο ίδιο), άρχιζα να παρατηρώ τους ανθρώπους που αποτελούν το ακροατήριο. Στις πρώτες σειρές, όπου συχνά υπάρχουν και διαχωριστικές κορδέλες, κάθονται οι τοπικοί κομματικοί προύχοντες, βουλευτές, πολιτευτές, συνδικαλιστικά στελέχη. Πίσω τους νεολαίοι με σημαίες, για να βολεύει και το πλάνο. Ε, μετά φίλοι και συγγενείς των στελεχών, αρκετοί μεταφερόμενοι, νυν και εν δυνάμει ρουσφέτια. 

Όλοι αυτοί είναι το ελάχιστο ακροατήριο που υπάρχει σε μία συγκέντρωση, είναι περίπου σαν την ηχητική εγκατάσταση, θα βρίσκονται εκεί ούτως ή άλλως. Η ανθρωπογεωγραφία γίνεται πιο ενδιαφέρουσα αν κοιτάξεις πιο πίσω. Τα ΚΑΠΗ σκοτώνουν την ώρα τους, περαστικοί χαζεύουν, παιδάκια παίζουν επειδή, απλώς, έτυχε να βρίσκονται την ίδια ώρα στην πλατεία. 

«Κανονικοί» άνθρωποι δεν νομίζω ότι πηγαίνουν πλέον στις συγκεντρώσεις. Δεν μπορώ, δηλαδή, να φανταστώ κάποιον που εργάζεται, χωρίς προσωπικό κομματικό συμφέρον, να σηκώνεται για να πάει στην πλατεία να ακούσει τον πολιτικό αρχηγό. Ενδεχομένως να πάει από περιέργεια ή αν έχει καιρό να φανεί ένα ενδιαφέρον θέαμα στη μικρή του πόλη.