15 Νοεμβρίου 2018

Οι Τσέχοι θέλουν να ξανακάνουν «δικό τους» τον Μίλαν Κούντερα

Σε μια πράξη αναγνώρισης του ένοχου παρελθόντος της Τσεχίας, ως κομμουνιστικής Τσεχοσλοβακίας, ο πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις ανακοίνωσε ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο να αποκατασταθεί η τσεχική υπηκοότητα που είχε αφαιρεθεί από τον διάσημο συγγραφέα πριν από 40 χρόνια 

Ποτέ δεν είναι αργά. Οχι για έναν 89χρονο συγγραφέα που έχει δοξαστεί παντού –παρ’ εκτός της πατρίδας του– όσο για μια χώρα να αντιμετωπίσει το ένοχο παρελθόν της. Υπό αυτό το πρίσμα, ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις έκανε από το Παρίσι, όπου βρέθηκε για τους εορτασμούς για τα 100 χρόνια από το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, μια κίνηση αναγνώρισης αυτής της ενοχής: ανακοίνωσε ότι η Πράγα ετοιμάζεται να αποκαταστήσει την τσεχική υπηκοότητα του διάσημου συγγραφέα Μίλαν Κούντερα, την οποία τού είχε αφαιρέσει το κομμουνιστικό καθεστώς της πάλαι ποτέ Τσεχοσλοβακίας μετά την φυγή του από τη χώρα στη δεκαετία του 1970. 

«Του αξίζει βεβαίως να του επιστραφεί η υπηκοότητα», δήλωσε ο Μπάμπις στο τσεχικό πρακτορείο ειδήσεων CTK, λίγο πριν την τελετή για τα 100 χρόνια από την εκεχειρία του 1918. 

Ο 89 ετών σήμερα Κούντερα είχε εγκαταλείψει τη χώρα του και εγκαταστάθηκε στη Γαλλία το 1975. Ηδη από χρόνια είχε απαγορευθεί η κυκλοφορία των βιβλίων του στην Τσεχοσλοβακία, ενώ και η ιδιωτική του ζωή βρισκόταν υπό παρακολούθηση από πράκτορες της μυστικής αστυνομίας του καθεστώτος, της διαβόητης StB. Το κομμουνιστικό καθεστώς επισήμως αφαίρεσε από τον Κούντερα και τη σύζυγό του Βέρα την υπηκοότητα το 1979. 

«Δεν γνωρίζω επακριβώς τη διαδικασία (για την επιστροφή της υπηκοότητας)», εκμυστηρεύθηκε ο τσέχος πρωθυπουργός, σύμφωνα με τον οποίον το ζεύγος Κούντερα δεν αναμένεται να χρειασθεί «πολύ χαρτομάνι». Οι σχέσεις του συγγραφέα του διάσημου βιβλίου «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» (που έχει γυρισθεί σε κινηματογραφική ταινία με πρωταγωνιστή τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις) με τη γενέθλια χώρα του έχουν παραμείνει περίπλοκες ακόμη και μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, κατά την επονομαζόμενη «βελούδινη επανάσταση» του 1989. Εκτοτε, ο συγγραφέας επισκέφθηκε αρκετές φορές τη γενέτειρά του, χωρίς όμως να επιδιώκει δημοσιότητα, ή να συμμετάσχει σε δημόσιες εκδηλώσεις. 

Σύμφωνα με τον Μπάμπις, ο Κούντερα, που αρνείται πεισματικά κάθε δημόσια εμφάνιση στην Τσεχία, επέστρεψε για τελευταία φορά στη χώρα του προ 22 ετών. 

Ο Κούντερα γεννήθηκε στο Μπρνο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Τσεχίας, την 1η Απριλίου του 1929.